Tα τετρακόσια χρόνια

Κόρη των Αθηνών

Πρωί πρωί, πριν η καφεΐνη φτάσει στον εγκέφαλο, ακούω διαφήµιση για την τηλεοπτική σειρά «1821», που ξεσηκώνει εθνικιστικές αντιδράσεις. «Επειτα από 400 χρόνια σκλαβιά…», λέει η φωνή. Η φράση µε φέρνει πίσω, στα µαθητικά χρόνια των παιδιών µου. Ενα απόγευµα είχα πάρει τον µεγάλο από τον παιδικό σταθµό, αναστατωµένο. «Το ήξερες ότι ήµασταν 400 χρόνια σκλάβοι;» µου είχε πει κλαίγοντας, σαν να µε κατηγορούσε που είχα αποκρύψει αυτό το βαρύ µυστικό. Και τότε είχα θυµηθεί τον εαυτό µου σε παρόµοια ηλικία. Κι εµένα µε είχε σοκάρει αφάνταστα αυτή η κουβέντα, το «ήµασταν 400 χρόνια σκλάβοι». Είχα φανταστεί τους προγόνους µου αλυσοδεµένους, να σέρνονται σε φυτείες, ορυχεία, και ανήλιαγα µπουντρούµια. Στο δικό µου παιδικό τραύµα κατέφυγα γιανα παρηγορήσω τα παιδιά µου.

«Πώς τοφαντάζεσαι αυτό;» είχα ρωτήσει, κι εκείνα, το καθένα µε τη σειρά του, γιατί επαναλήφθηκε η σκηνή µε όλα, µου είχαν περιγράψει την ίδια εικόνα αλυσοδεµένης εξαθλίωσης. Εκεί ξεκινούσαµε το πρώτο µάθηµα Ιστορίας, για το χατίρι της ψυχικής υγείας τους. Κάπως έπρεπε να φύγει από το παιδικό µυαλό αυτό το τροµερό παράπονο, κάπως να γίνουν όλα πιο σχετικά, να φανούν αποχρώσεις, να εξηγηθούν καταστάσεις. Οι πρόγονοί µας δεν πέρασαν τέσσερις αιώνες τέτοια ζωή, ακόµα κι όταν ζούσαν σε εποχές που πολλοί άνθρωποι αλυσοδένονταν, οι µαύροι σκλάβοι ας πούµε.

Αυτή τη φράση λοιπόν διάλεξαν να βάλουν στη διαφήµιση της σειράς που την κατηγορούν επειδή δεν αναπαράγει κλισέ και µύθους. Μια φράση που την ακούµε όλοι µας σε τρυφερή ηλικία, αλλά όχι στο µάθηµα της Ιστορίας. Σε κάτι γιορτές επετείων, κάτι οµιλίες, κάτι πανηγύρια, και µας δηµιουργεί έναν αθεράπευτο εθνικό καηµό, ο οποίος δεν γιατρεύεται µε τίποτε. Μεγαλώνουµε παραπονεµένοι, αναπτύσσουµε µανίες καταδίωξης, γινόµαστε επιθετικοί, είµαστε έτοιµοι να τα βάλουµε µε όλον τον κόσµο, ποτέ δεν χορταίνουµε αποδείξεις αναγνώρισης. Η Ιστορία σαν µάθηµα, οι τηλεοπτικές σειρές, οι εξηγήσεις και οι αποχρώσεις έρχονται µετά, αν έρθουν. Και δεν φτάνουν για να θεραπεύσουν αυτό το προπατορικό παιδικό τραύµα.
TA NEA http://www.tanea.gr/gnomes/?aid=4617667